Μήνας: Οκτώβριος 2021

Στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος

Κάποιοι υποστηρίζουν πως ήταν ο ίδιος ο Βαρθολομαίος Ντιάζ που έδωσε την ονομασία «Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος». Παρότι δεν είναι αυτή η πιθανότερη εκδοχή, παραμένει η δημοφιλέστερη. Όπως ευρύτατα διαδεδομένη είναι μια άλλη εντύπωση, αποδεδειγμένα λανθασμένη, πως το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος είναι το νοτιότερο άκρο της Αφρικής. Αυτό δεν ισχύει. Νοτιότερο σημείο της είναι το λιγότερο γνωστό Ακρωτήριο Αγκούλιας, 150 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδος. Τα κύματα που σηκώνει η επικίνδυνη σύζευξη των δύο ρευμάτων είναι η αιτία πολλών ναυαγίων έξω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος. Πολλοί ισχυρίζονται πως εδώ, μεταξύ των δύο ακρωτηρίων, βρίσκονται τα πιο επικίνδυνα νερά στον κόσμο, περισσότερο και από του Ακρωτηρίου Χορν, του βορειότερου σημείου του Περάσματος Ντρέικ μεταξύ Νότιας Αμερικής και Ανταρκτικής, όπου μεταξύ 16ου και 20ού αιώνος θα βυθιστούν περισσότερα από 800 πλοία παρασύροντας στον θάνατο πάνω από 10.000 ναυτικούς.

Σένσο-τζι: Ο παλιότερος ναός του Τόκιο

Μπροστά στον κυρίως ναό υπάρχει ένα κιόσκι. Βάζω ένα κέρμα των 100 γιεν στην υποδοχή του παγκαριού. Παίρνω στα χέρια μου ένα κυλινδρικό κουτί το οποίο περιέχει μικρές ράβδους. Το ανακινώ και αφήνω να βγει μία από αυτές. Αυτή έχει έναν αριθμό σε ιαπωνικά ιδεογράμματα. Ψάχνω να βρω στο κιόσκι το ξύλινο συρτάρι με τα αντίστοιχα ιδεογράμματα. Το ανοίγω και βγάζω το πρώτο ρυζόχαρτο που βρίσκω. Με τη βοήθεια μιας Ιαπωνίδας το μεταφράζω. Η «μεταφράστρια» δείχνει να μην μπορεί να πιστέψει αυτό που διαβάζει. «Ήρθες από κάποιο μακρινό μέρος» γράφει ανάμεσα στα άλλα. Σύμφωνα με την παράδοση, εάν η προφητεία που είναι γραμμένη στο ομικούτζι είναι δυσοίωνη, πρέπει να διπλώσεις το χαρτί και να το αφήσεις είτε σε κάποιο πεύκο είτε σε κάποιο τείχος με μεταλλικά σύρματα μαζί με τα άλλα δυσοίωνα ομικούτζι που βρίσκονται στους χώρους των σιντοϊστικών και των βουδιστικών ναών. Η δοξασία αυτή έχει να κάνει με το ότι και η λέξη «πεύκο» και το ρήμα «περιμένω» προφέρονται, παρότι γράφονται διαφορετικά, «μάτσου». Με τον τρόπο αυτό, η κακοτυχία θα περιμένει τον ερωτώντα στο πεύκο και δεν θα τον ακολουθήσει. Στην περίπτωση που η προφητεία είναι αίσια, τότε έχεις να επιλέξεις είτε να περάσεις το χαρτί σε κάποιο δέντρο, είτε σε καλώδια, για να έχει μεγαλύτερη ισχύ, είτε να το κρατήσεις μαζί σου για γούρι.

Στον καθεδρικό της Λεόν

Με 100 κόρδοβας (3 ευρώ) αγοράζω εισιτήριο στην πίσω πλευρά της εκκλησίας για να ανέβω στην οροφή. Η πρώτη εικόνα που αντικρίζω μετά τα 85 σκαλιά τής στενής κυκλικής σκάλας θυμίζει Ελλάδα. Η ασβεστωμένη οροφή με τον μπλε ουρανό για φόντο παραπέμπει σε Κυκλάδες. Μοναδική διαφορά είναι πως, αντί για το Αιγαίο, στο βάθος απλώνονται τα ηφαίστεια της Νικαράγουα. Κανόνας απαράβατος είναι ο επισκέπτης να μένει ανυπόδητος στην ασβεστωμένη επιφάνεια της οροφής, κάτι που με τον καυτό ήλιο του μεσημεριού δεν είναι και πολύ εύκολο… Δύο Άτλαντες από την πλευρά της πλατείας σηκώνουν τη δοκό από την οποία κρέμεται η καμπάνα της ανεξαρτησίας της Νικαράγουα σε σύνθεση που θυμίζει art nouveau. Η θέα είναι συναρπαστική. Βοηθά και η καθαρή ατμόσφαιρα. Πλήθος πηγαινοέρχεται στην πλατεία με το σιντριβάνι, μικροπωλητές κυνηγούν πελάτες ανάμεσα στους κυριακάτικους περιπατητές, περιστέρια πετούν ολόγυρα. Συνεχίζοντας προς την πίσω πλευρά της ταράτσας, από όπου φαίνονται η αγορά και το Καλβάριο, μετράω 34 μικρούς ασβεστωμένους θόλους. Εντυπωσιακές είναι και οι καμπάνες, οι οποίες έχουν κατασκευαστεί στην Ολλανδία.

Καράβια πιάσανε τα όρη…

ΗΠΑ και Παναμάς ωφελούνται από τη διάνοιξη και λειτουργία του καναλιού, υπάρχουν όμως και χαμένοι. Όπως η Κολομβία. Χάρη στην υποστήριξη των ΗΠΑ, που εξασφάλισαν τα κυριαρχικά δικαιώματά τους επί της διώρυγας, ο Παναμάς ανεξαρτητοποιήθηκε από αυτήν. Και η πάλαι ποτέ Γκραν Κολόμπια, η οποία έως το 1831, όταν διαλύθηκε, είχε έκταση 2,58 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, συρρικνώνεται περαιτέρω. Διαψεύδοντας τη φράση του Τζων Κουίνσυ Άνταμς όταν ακόμη ήταν υπουργός Εξωτερικών πως επρόκειτο για ένα από τα ισχυρότερα έθνη στον πλανήτη. Δεύτερος χαμένος είναι η Χιλή. Το Βαλπαραΐσο, το «Κόσμημα του Ειρηνικού», η πόλη που προσέλκυε πλήθος Ευρωπαίων και όπου λειτουργεί το αρχαιότερο χρηματιστήριο της Λατινικής Αμερικής, διαδραμάτισε μεγάλο γεωπολιτικό ρόλο τον 19ο αιώνα ως μείζων σταθμός των πλοίων που ταξιδεύουν από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό και αντιστρόφως.
Η σημασία όμως του χιλιανού λιμανιού υποβαθμίζεται πλέον λόγω του Καναλιού του Παναμά.

Στον ναό της Σρι Σανταντούργκα

Ο ναός παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, μιας και είναι κατασκευασμένος σε ινδο-πορτογαλικό ρυθμό, με σειρά από πυραμιδοειδείς στέγες, τις γνωστές στην ιστορία της ινδικής αρχιτεκτονικής ως «σικάρα», πάνω από τον θόλο, χρωματιστά τζάμια σε κόκκινο, κίτρινο, πράσινο και μπλε στα τοξωτά παράθυρα και βρίσκεται στους πρόποδες ενός λόφου ανάμεσα σε πυκνή βλάστηση, ενώ και στις τρεις πλευρές του διαθέτει και άλλους μικρότερους ναούς άλλων θεοτήτων. Από έξω νομίζεις, βλέποντας τις πορτογαλικές επιρροές στην αρχιτεκτονική του ναού αλλά και κάποιες ομοιότητες που έχουν οι δύο «σχολές», ότι θα μπεις σε κάποια χριστιανική εκκλησία. Οι κίονες του ναού είναι φτιαγμένοι από πέτρα του Κασμίρ, ενώ διαθέτει και μια τεράστια δεξαμενή, ξενώνες και έναν ντίπα στάμπα. Ο τελευταίος είναι ένα είδος πύργου που φωτίζει τις νύχτες με καντήλια και αποτελεί ιδιαιτερότητα αρκετών ινδουιστικών ναών. Ντιπ θα πει «καντήλι» και Σταμπ «κολώνα». Το θέαμά του τις νύχτες των γιορτών σε συνδυασμό με το γαλήνιο περιβάλλον δημιουργεί μια γοητευτικά απόκοσμη ατμόσφαιρα.

Καλκούτα / στο στοιχειωμένο σπίτι του κυβερνήτη

Βράδυ Παρασκευής 25 Ιουλίου 1884. Ο Πολ Μπερντ βλέπει ένα άλογο με άμαξα να τρέχει δαιμονισμένα από την οικία του Χέιστινγκς καταπάνω του. Αμέσως μετά βλέπει τη σκιά του να επιστρέφει με το άλογο να εξαφανίζεται. Ακριβώς το ίδιο βλέπει από διαφορετικό σημείο και η σύζυγός του δηλώνοντας εγγράφως πως, ενώ άκουσε τον καλπασμό του αλόγου του Μπερντ, δεν άκουσε κανέναν ήχο από το άλλο άλογο. Ανάλογα περιστατικά αναφέρουν πολλοί ακόμη κάτοικοι. Από τότε πιστεύεται πως το φάντασμα του Χέιστινγκς έρχεται με την άμαξά του στην έπαυλη για να βρει τα αποδεικτικά στοιχεία της αθωότητάς του, καθώς το 1887 είχε περάσει στην Αγγλία από δίκη που κράτησε επτά χρόνια για διαφθορά προτού τελικά αθωωθεί. Επρόκειτο πιθανότατα για μηχανορραφία αντιπάλων του, καθώς προσπάθησε να βάλει τέλος στο λαθρεμπόριο στο οποίο επιδίδονταν οι Άγγλοι και επέκρινε την αλαζονική συμπεριφορά των αποικιοκρατών συμπατριωτών τους προς τους Ινδούς. Δεκαετία 1930. Οι ιστορίες των φαντασμάτων επανέρχονται. Στο Χέιστινγκς Χάους ζει ο λάτρης των ιπποδρομιών Τζορτζ Ουίλιαμς. Ένα από τα πέντε άλογά του, το κατάλευκο «Πράιντ», είναι το αγαπημένο του. Με τις απανωτές νίκες και τη φήμη του, του αποφέρει πλούτη. Με τα χρόνια, όμως, παύει να νικά και μετά από μια ήττα σε σαββατιάτικη ιπποδρομία βρίσκεται σκοτωμένο. Έκτοτε, για χρόνια, πολλοί Κολκατανοί ισχυρίζονται πως νύχτες Σαββάτου βλέπουν ένα λευκό άλογο ιπποδρομιών να τρέχει μόνο του.

Η μυθιστορηματική ζωή του Χουμαγιούν

Σε σημερινές τιμές, το κόστος κατασκευής του μεν τάφου του Χουμαγιούν αποτιμάται σε 50 εκατομμύρια ευρώ, του δε συγκροτήματος στο σύνολό του υπολογίζεται στα 450 εκατομμύρια ευρώ, κατατάσσοντάς το έτσι το 7ο ακριβότερο ταφικό μνημείο στον κόσμο, πίσω από ένα άλλο μνημείο – σύμβολο όχι απλώς της Ινδίας αλλά και και αυτό της ίδιας δυναστείας, των Μουγκάλ, το παγκοσμίου φήμης Τατζ Μαχάλ στην Άγκρα. Η αρχιτεκτονική του είναι συναρπαστική. Το ύφος του συνδυάζει αρμονικά, χωρίς να φαίνονται παράταιρα μεταξύ τους, τέσσερα διαφορετικά στιλ. Κεντρασιατικό, περσικό, μουγκάλ και τουρκικό. To εκτάσεως 3 στρεμμάτων μαυσωλείο, το οποίο δεσπόζει σε έναν κήπο 30 στρεμμάτων, χτίστηκε με τη χρήση δύο συστατικών που για πρώτη φορά συνδυάστηκαν μεταξύ τους σε τέτοια έκταση, μιας αργολιθοδομής που θυμίζει ξερολιθιά χαλικιών ανάμεσα σε συμπαγή κομμάτια πέτρας μαζί με αμμόλιθο. Αυτά τα δύο δομικά υλικά σχηματίζουν ένα τετράγωνο οικοδόμημα το οποίο στέφεται στα 47 μέτρα ύψος από έναν θόλο.

Το Μουσείο Κατοχής στη Ρίγα

Η συλλογή είναι τεράστια. Πλούσιο φωτοακουστικό υλικό, πάνω από 2.000 βιντεοσκοπημένες μαρτυρίες φυλακισμένων και εξορισθέντων και ένας διψήφιος αριθμός αποκαλυπτικών φιλμ για την υπερπενηντακονταετή ταλαιπωρία των Λετονών σε λετονικά, γερμανικά, ρωσικά και αγγλικά.
Ο φωτισμός είναι χαμηλός, υποβλητικός.
Κυριαρχούν άσπρο και μαύρο σε τοίχους, φωτογραφίες, έγγραφα και φιλμς, με τη «διχρωμία» αυτή να «σπάει» από άλλα δύο χρώματα που οξύνουν το αίσθημα του ζόφου.
Το χακί των στρατιωτικών στολών και το κόκκινο. Κόκκινα παραλληλόγραμμα ταμπλό σε κάθετη διάταξη που θυμίζουν σημαίες και λάβαρα των εταίρων του Συμφώνου Ρίμπεντροπ – Μολότωφ, έχοντας στο κάτω μέρος είτε σφυροδρέπανο είτε σβάστικα. Και κυρίως πολλές ασπρόμαυρες φωτογραφίες θυμάτων και λιγότερες των θυτών.
Με πιο συγκλονιστικό το υλικό για τη ζωή στα στρατόπεδα εργασίας της Σιβηρίας και την καθημερινή αγωνιώδη επίπονη προσπάθεια των εξορισθέντων να επιβιώσουν φυσικά, ηθικά και ψυχολογικά στο αφιλόξενο παγωμένο περιβάλλον.

Στο Beverly Hills των Νεκρών

Στο κινέζικο νεκροταφείο της Μανίλα είναι πολύ συνηθισμένες οι επισκέψεις και διανυκτερεύσεις συγγενών των τεθνεώτων, κυρίως τα σαββατοκύριακα, μέσα στα μαυσωλεία για να προσφέρουν τρόφιμα και να ανάψουν αρωματικά στικς. Οι τάφοι έχουν όλες τις ανέσεις. Ηλεκτρικό ρεύμα, τρεχούμενο νερό, σύστημα αποχέτευσης, πολυθρόνες, τραπέζια, τηλεφωνικές γραμμές, επανω όροφο, σήμα για κινητά τηλέφωνα, ακόμη και εστιατόριο που λειτουργεί εδώ εντείνοντας την αίσθηση πως βρίσκεσαι σε απόκεντρη συνοικία κανονικής πόλης.

Στον βαθύτερο σταθμό μετρό του κόσμου

Ο εγκαινιασθείς την ημέρα εορτασμού της 43ης επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης, Αρσενάλνα, με 105,5 μέτρα, είναι ο βαθύτερος σταθμός μετρό στον κόσμο και θα εξακολουθεί έκτοτε να διατηρεί αυτό το ρεκόρ. Για να κατεβείς με τις κυλιόμενες σκάλες στις πλατφόρμες θέλεις 5′. Σκάφτηκε τόσο βαθιά και ως επίδειξη των σοβιετικών επιτευγμάτων και για να περνούν οι συρμοί από την μία όχθη του Δνείπερου στην άλλη διασχίζοντάς τον κάτω από τον πυθμένα του. Το αναγκαστικό σκάψιμο σε τόσο μεγάλο βάθος συνδυάζεται με ακόμη μία χρήση του. Οι σοβιετικές αρχές μερίμνησαν, εκμεταλλευόμενοι το βάθος των 105,5 μέτρων, να σχεδιάσουν τον σταθμό και ως καταφύγιο σε περίπτωση βομβαρδισμού. Διανύουμε άλλωστε την τελευταία χρονιά της δεκαετίας που γέννησε τη βόμβα υδρογόνου.