Η μία πόλη ήταν το Κράιστσερτς του παρελθόντος. Το ισοπεδωμένο μέρος της, με συντρίμμια, μπάζα, σφραγισμένες θύρες, ερειπωμένα κτήρια, σφραγισμένα με ταινίες καταστήματα, μπουλντόζες. Η δεύτερη ήταν το Κράιστσερτς που επιβίωσε και συνεχίζει να δείχνει πόσο ωραία ήταν -και παρέμενε- η πόλη. Και η τρίτη πόλη ήταν αυτή που σχεδιαζόταν και άρχιζε σιγά σιγά να ξαναδημιουργείται.

Τα δύο στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας που επισκέφθηκα στο Καζακστάν ήταν το διαβόητο γκουλάγκ Καρλάγκ στην περιοχή της Καραγκάντα και το επίσης στρατόπεδο εργασίας Αλζίρ, όπου φυλακίζονταν σύζυγοι αντιφρονούντων από το σταλινικό καθεστώς. Το καθεστώς αυτό επικαλούταν την «οικογενειακή ευθύνη» (κάτι που έκαναν και οι ναζί) και τιμωρούσε σε έξι με οκτώ χρόνια εγκλεισμό σε στρατόπεδα εργασίας γυναίκες οι οποίες αρνούνταν με θαυμαστή αξιοπρέπεια και υπό εξαιρετικά σκληρές συνθήκες να αποκηρύξουν δημόσια τους αντιφρονούντες συζύγους τους, όπως τους ζητούσε η εξουσία, προκειμένου να ταπεινώσει χιλιάδες οικογένειες με εκβιαστικούς ενδοοικογενειακούς «δωσιλογισμούς».

Από τη μία πλευρά της θάλασσας φαίνεται με έντονο φως ο ήλιος στο βάθος να ανατέλλει πίσω από τις δύο νησίδες του Κανυακουμάρι και από την άλλη πλευρά του θαλάσσιου ορίζοντα φαίνεται το επίσης φωτεινό φεγγάρι που δύει. Ο κόσμος παρακολουθεί αυτό το μοναδικό θέαμα με κυάλια με κάμερες, με φωτογραφικές μηχανές, με γυμνό μάτι και με μια σιωπή που μαρτυρά δέος και που την διακόπτουν μόνο με κάποια επιφωνήματα θαυμασμού. Το Κανυακουμάρι είναι για τους φίλους της γεωγραφίας το νοτιότερο σημείο της Ινδίας. Εδώ συναντώνται ο Ινδικός Ωκεανός, ο Κόλπος της Βεγγάλης και η Αραβική Θάλασσα. Για τους φίλους των ταξιδιών είναι ο τόπος με την πιο εντυπωσιακή ανατολή του ήλιου. Για τους Ινδουιστές είναι μία από τα ιερότερες τοποθεσίες.