Αν η Ινδία είναι σήμερα μια ανερχόμενη οικονομική δύναμη, αν φιλοδοξεί να μεταμορφωθεί σύντομα στην «υπερδύναμη του 21ου αιώνα», τότε αυτό το οφείλει στην αλλαγή φρουράς που πραγματοποιήθηκε πριν 66 χρόνια, στις 16 Ιανουαρίου 1942, στην ηγεσία του Εθνικού Κονγκρέσου της Ινδίας.Η παράδοση του τιμονιού του κόμματος που κυβερνά σήμερα την Ινδία και το οποίο (κάτι που αποτελεί θέμα «ταμπού» για τους Ινδούς) είχε ιδρυθεί από τους ίδιους τους Άγγλους ήδη από τον 19ο αιώνα προς χειραγώγηση της τοπικής πολιτικής και οικονομικής ελίτ, από τον Μαχάτμα Γκάντι στον Τζαβαρχαρλάλ Νεχρού, θα άλλαζε δραστικά την ιστορία της αποκαλούμενης και ως «μεγαλύτερης δημοκρατίας στο κόσμο». Η παράδοση από τον «Φωτισμένο» (Μαχάτμα) στον «Διδάσκαλο» (τον Παντίτ όπως ονομάσθηκε ο Νεχρού) σήμανε και την ριζική αλλαγή του οράματος για την μελλοντική Ινδία, για τους θεσμούς, την οικονομία, την ανάπτυξη, τον προσανατολισμό μιας ολόκληρης κοινωνίας και την πορεία ενός μεγάλου κράτους, σε πολλά πεδία:Ο Γκάντι, ήταν υπέρμαχος της «μη βίας» στον αγώνα για την ανεξαρτησία αλλά και γενικότερα στην υπόθεση «πολιτική». Χαρακτηριστικές ήταν κάποιες ακραίες εκδηλώσεις του, όπως π.χ. η παρότρυνσή του προς τους Εβραίους να χρησιμοποιήσουν τη στάση της μη βίας απέναντι στους διωγμούς που είχαν εξαπολύσει εναντίον τους οι Ναζί.Στον αντίποδα, ο Νεχρού σταδιακά απομακρύνθηκε από τη θέση αυτή την οποία αρχικά συμμεριζόταν και έφθασε στο σημείο να διεξάγει δύο πολέμους και μάλιστα ατυχείς, έναν για το Κασμίρ και έναν εναντίον των Κινέζων. Ο Γκάντι ως ειρηνιστής είναι επίσης αμφίβολο αν θα ακολουθούσε τις επιλογές Νεχρού στο να στείλει ινδικά στρατεύματα σε ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ (όπως π.χ. στην Κύπρο) ή να διεξάγει τους παραπάνω πολέμους.Ο Γκάντι ήταν πρωτίστως ένας θρήσκος άνθρωποςΑντίθετα, ο Νεχρού προσανατολίστηκε προς σοσιαλιστικές ιδέες, αυτές που είχε ασπαστεί στα νιάτα του όταν βρισκόταν στην Αγγλία, χωρίς ως εκ τούτου να θεωρείται και «μαρξιστής».Ο Γκάντι πίστευε στην αγροτιά, στις μικρές μονάδες και στην «οικιακή οικονομία».Ακριβώς το αντίθετο πρέσβευε ο Νεχρού, ο οποίος εντυπωσιασμένος από την πολιτική της ΕΣΣΔ προχώρησε σε βήματα προς την κατεύθυνση της βιομηχανικής ανάπτυξης, των μεγάλων μονάδων και της κεντρικά σχεδιαζόμενης «μικτής» οικονομίας.Ο Νεχρού ήταν ουσιαστικά ο εμπνευστής του «Κινήματος των Αδεσμεύτων», μαζί με τον Γιουγκοσλάβο  Γιόζιπ Μπροζ Τίτο και τον Αιγύπτιο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ. Εάν στη θέση του ήταν ο Γκάντι ή κάποιος με ιδέες σαν του Μαχάτμα, είναι πολύ αμφίβολο εάν θα είχε σχηματισθεί αυτός ο «τρίτος πόλος». Πράγματι, ο «Τρίτος Κόσμος» ήταν επίτευγμα του Νεχρού στη συνάντησή του στις 18 Απριλίου 1955 στο Μπαντούνγκ της Ινδονησίας μαζί με Νάσερ, Σουκάρνο, Νκρούμα και Τίτο και ήταν αυτός που έδωσε και την ονομασία στο κίνημα (Non Aligned Movement) το οποίο απηχούσε και ιδέες που είχε μοιραστεί με τον Άλμπερτ Αϊνστάιν και τον Μπέρτραντ Ράσσελ.Ο Γκάντι ενδεχομένως (λόγω και του θρησκευτικού παράγοντα) θα είχε κινητοποιήσει τη Δύση στην εισβολή της Κίνας στο Θιβέτ (άλλωστε ο Δαλάι Λάμα υπήρξε θιασώτης της θεωρίας της μη βίας, όπως και άλλοι πολιτικοί ηγέτες όπως λ.χ. ο Μάρτιν Λούθερο Κινγκ ή ο Νέλσον Μαντέλα) σε αντίθεση με τον Νεχρού, ο οποίος παρέμεινε σε πλήρη αδράνεια για μια υπόθεση που αφορούσε όχι μόνο τη «γειτονιά» του, αλλά και σοβαρά γεωπολιτικά συμφέροντα της Ινδίας.Επίσης, είναι λίαν αμφίβολο εάν ο Γκάντι θα συντηρούσε για εθνικιστικές σκοπιμότητες το θέμα του Κασμίρ, από τη στιγμή που η πλειονότητα στο διαφιλονικούμενο αυτό κρατίδιο ήταν μουσουλμανική, όπως έπραξε ο Νεχρού.Ο Γκάντι ήταν φανατικός πολέμιος της αντισύλληψης. Εάν ο Νερού και κατόπιν η κόρη του Ίντιρα Γκάντι δεν «καταδίκαζε» τις αντιλήψεις αυτές και δεν έμπαιναν έτσι αργότερα σε εφαρμογή τα μέτρα ελέγχου των γεννήσεων, η δημογραφική κατάσταση ίσως θα προξενούσε ανεξέλεγκτες παρενέργειες. Με την αλλαγή σκυτάλης στις 16 Ιανουαρίου 1942, ο Νεχρού θα εγκαινίαζε και τη δυναστεία η οποία μέχρι και σήμερα κυριαρχεί στην πολιτική ζωή της χώρας, την δυναστεία Γκάντι (από το όνομα του γαμπρού του και συζύγου της κόρης του,  του Φερόζ Γκάντι, τον οποίο η Ίντιρα παντρεύτηκε παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα της για τον γάμο αυτόν). Μια δυναστεία η οποία πιστώνεται με την ανάδυση της Ινδίας ως μεγάλου παίχτη στις παγκόσμιες υποθέσεις.