Uncategorized

Το «Αψέντι» του Degas

Au Café (l'Absinthe)

Edgar Degas: Au Café (l’Absinthe). 1876.

H Γαλλίδα ηθοποιός Ellen Andrée (1857–1925)η οποία έπαιξε σε έργα του Sacha Guitry και του Georges Courteline, δούλεψε και ως μοντέλο για τον Edgar Degas (1834-1917) και άλλους ιμπρεσιονιστές την δεκαετία του 1870. Έτσι, την βλέπουμε σε έργα του Édouard Manet, του Pierre-Auguste Renoir και του Henri Gervex.
Ο Γάλλος μποέμ ζωγράφος, χαράκτης και συγγραφέας Marcellin Gilbert Desboutin (1823–1902) πόζαρε και αυτός για τον Manet, τον Renoir και τον Degas.
Οι δύο αυτοί Γάλλοι εμφανίζονται στην διαστάσεων 92×68 εκ ελαιογραφία του Degas του 1876 «Αψέντι» που φιλοξενείται στο Musée d’Orsay του Παρισιού.
Η τοποθεσία είναι το the Café de la Nouvelle-Athènes στο Παρίσι. Το Nouvelle Athènes ήταν τόπος συνάντησης των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων Matisse, Van Gogh και Degas, ενώ θαμώνας του ήταν και ο εκκεντρικός συνθέτης Erik Satie που έπαιζε πιάνο στο cafe και είχε γνωρίσει τον 15χρονο Maurice Ravel από τον πατέρα του μετέπειτα διάσημου συνθέτη. Στην δεκαετία του 1940 το café ήταν γνωστό με την ονομασία Sphynx ως κέντρο στριπτήζ που επισκέπτονταν αρχικά οι Ναζί και μετά οι Γάλλοι αντιστασιακοί. Τις δεκαετίες 1980 και 1990 έπαιζε ροκ μουσική και τελικά κατεδαφίσθηκε το 2004.
Στον πίνακα ο Desboutin φορώντας καπέλο κοιτάζει προς τα αριστερά του ενώ η Andrée κοιτάζει σκυμμένη προς τα κάτω έχοντας μπροστά της ένα ποτήρι αψέντι. Παρότι κάθονται δίπλα ο ένας στον άλλον με τις σκιές τους να καθρεφτίζονται πίσω τους, η στάση τους μαρτυρά πλήρη απομόνωση, ζώντας στον κόσμο του ο καθένας.
Όταν πρωτοπαρουσιάσθηκε το 1876 ο πίνακας έλαβε αρνητικές κριτικές, κυρίως από ηθικολογούντες κριτικούς που τον βρήκαν αηδιαστικό με αποτέλεσμα να καταχωνιαστεί έως το 1892, οπότε αποσύρθηκε εκ νέου και να εκτεθεί τελικά στην Αγγλία το 1893, όπου και πάλι τα ήθη της Βικτωριανής εποχής βρήκαν σκανδαλώδες το θέμα. Μάλιστα, ο συγγραφέας, δραματουργός και κριτικός τέχνης George Augustus Moore (1852–1933) χαρακτήρισε «πόρνη» την γυναίκα του πίνακα κάνοντας λόγο για «ηθικό δίδαγμα» του πίνακα κατά του αψεντιού ενώ για ανηθικότητα μίλησαν οι καλλιτέχνες William Blake Richmond και Walter Crane. Πολλοί ακόμη Άγγλοι κριτικοί είδαν μια παράσταση της ανηθικότητας του κόσμου που έπινε αψέντι καθώς και την επικινδυνότητα του συγκεκριμένου ποτού. Ωστόσο, οι σύγχρονοι κριτικοί στέκονται στην καλλιτεχνική αξία του πίνακα ο οποίος σε τίποτε δεν έχει να κάνει με ηθικά διδάγματα και «καταγγελίες» κατά του αψεντιού.
Ας σημειωθεί πάντως ότι κατά δήλωση του ίδιου του Degas ούτε η Ellen Andrée ούτε ο Marcellin Gilbert Desboutin ήταν πότες.

Κατηγορίες:Uncategorized

Σχολιάστε