Ετικέτα: ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ

Από την Άλμα Άτα των Ρώσων στο Αλμάτυ του Καζακστάν

Η ‘Αλμα-‘Ατα των Ρώσων είναι το Αλμάτυ των Καζάκων, το αρχαίο Αλμάτου που ισοπέδωσαν οι Μογγόλοι, η θρυλική Κόκκινη Μηλιά, το Χανάτο της Κοκάνδης, το εξεγερμένο Τουρκεστάν, η κοσμοπολίτικη εξορία του Τρότσκυ, η πατρίδα σημαντικών διανοούμενων και θεολόγων του κοσμικού Ισλάμ, μια πόλη εξίσου «ρωσική» όσο και καζακστανή.

Ατυράου: Μια πόλη πάνω στα σύνορα Ευρώπης – Ασίας

Το Ατυράου είναι η μία από τις δύο πόλεις οι οποίες ανήκουν ταυτόχρονα σε δύο ηπείρους, και οι δύο μοιρασμένες σε Ευρώπη και Ασία. Η άλλη, η πιο γνωστή, είναι η Κωνσταντινούπολη. Λιγότερο γνωστό όμως είναι το Ατυράου στο δυτικό Καζακστάν, το οποίο διασχίζει ο Ουράλης ποταμός, φυσικό σύνορο -όπως και τα Ουράλια- Ασίας και Ευρώπης. Έτσι, καθώς περνά ο Ουράλης μέσα από το Καζακστάν, η τέως και η νυν πρωτεύουσα της χώρας Αστάνα και Αλμάτυ -ή Άλμα Άτα, όπως ήταν παλαιότερα γνωστή- ανήκουν γεωγραφικά στην Ασία, το Ουράλσκ και το Τσαπάεφ στα δυτικά στην Ευρώπη, και το Ατυράου και στις δύο ηπείρους. Μετά από λίγες ώρες περπάτημα διαπίστωσα πως η πόλη δεν είναι απλώς διχοτομημένη, αλλά και διαιρεμένη σε τεταρτημόρια. Εκτός του διαχωρισμού σε ευρωπαϊκό Ατυράου δυτικά και ασιατικό ανατολικά, χωρίζεται και σε Βορρά – Νότο, διάκριση που δεν είναι ορατή με πρώτη ματιά, κι αυτό της προσδίδει μια κρυφή γοητεία. Το βορειοδυτικό και το βορειοανατολικό Ατυράου διατηρούν την παλιά φυσιογνωμία, ενώ το νότιο είναι πιο σύγχρονο.

Στα γκουλάγκ του Καζακστάν

Τα δύο στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας που επισκέφθηκα στο Καζακστάν ήταν το διαβόητο γκουλάγκ Καρλάγκ στην περιοχή της Καραγκάντα και το επίσης στρατόπεδο εργασίας Αλζίρ, όπου φυλακίζονταν σύζυγοι αντιφρονούντων από το σταλινικό καθεστώς. Το καθεστώς αυτό επικαλούταν την «οικογενειακή ευθύνη» (κάτι που έκαναν και οι ναζί) και τιμωρούσε σε έξι με οκτώ χρόνια εγκλεισμό σε στρατόπεδα εργασίας γυναίκες οι οποίες αρνούνταν με θαυμαστή αξιοπρέπεια και υπό εξαιρετικά σκληρές συνθήκες να αποκηρύξουν δημόσια τους αντιφρονούντες συζύγους τους, όπως τους ζητούσε η εξουσία, προκειμένου να ταπεινώσει χιλιάδες οικογένειες με εκβιαστικούς ενδοοικογενειακούς «δωσιλογισμούς».

Καζακστάν / Ιπτάμενος δίσκος με ακροβάτες, θηριοδαμαστές και κλόουν

Ένα μοντέρνο κτήριο του 2005, που το σχήμα του θυμίζει ιπτάμενο δίσκο. Πρόκειται για το Τσίρκο της Αστάνα. Μπροστά του σχηματίζεται μια πλατεία, στη μέση της οποίας βρίσκεται ένα μουσικό σιντριβάνι.
Ένα υπερυψωμένο χρυσό άγαλμα στο κέντρο του, τριγυρισμένο από αγάλματα ζώων, δίνει ύφος και χαρακτήρα. Παριστάνει έναν ακροβάτη να ισορροπεί πάνω σε ένα μονόκυκλο, ένα αντνακολάβιμ, όπως ονομάζουν οι ντόπιοι το ποδήλατο με μία ρόδα, κρατώντας στο δεξί του χέρι μια ανοιχτή ομπρέλα. Τον ακροβάτη πλαισιώνουν δέκα χαριτωμένα αγάλματα. Μια φώκια που ισορροπεί στη μουσούδα της μια μπάλα, μια τίγρη που πηδάει μέσα από ένα φλεγόμενο στεφάνι, ένας μασίστας που σηκώνει βάρη, μια αρκούδα που παίζει μπαντονεόν, ένας ελέφαντας με σηκωμένο το αριστερό μπροστινό του πόδι και το πίσω δεξί τηρώντας σταθερή ισορροπία, μια ακροβάτιδα με στεφάνια σε χέρια και πόδια, ένας ιπποπόταμος φορώντας ολόσωμο μαγιό με τιράντες και ημίψηλο καπέλο που κάνει ποδήλατο με βοηθητικές ρόδες, ένας κόκορας στη ράχη ενός γαϊδάρου, ένας φλαουτίστας με τραγιάσκα και έναν μικρό πιγκουίνο στον δεξί του ώμο και ένας αετός με ανοιχτά τα φτερά του πάνω στην πίσω καμπούρα μιας βακτριανής καμήλας.

Ο Τουρκ-Σιμπ του Καστέγιεφ

Το έργο του Καστέγιεφ θεωρείται καίριο για την πολιτιστική εξέλιξη του Καζακστάν και αποτελεί σημείο αναφοράς για ιστορικούς τέχνης και αναλυτές, τόσο της χώρας του όσο και διεθνώς. Δημιούργησε περισσότερες από χίλιες ακουαρέλες και ελαιογραφίες με τα περισσότερα έργα του να φιλοξενούνται σε μουσεία και πινακοθήκες της Ρωσίας, όπως η πινακοθήκη Τρετιάκωφ στην Μόσχα ή το Κρατικό Μουσείο Καλών Τεχνών Καστέγιεφ στο Αλμάτυ, το μεγαλύτερο μουσείο τέχνης του Καζακστάν με 23.000 έργα ρωσικής, σοβιετικής, δυτικοευρωπαϊκής και ανατολικοασιατικής τέχνης που θεωρούνται και ως ιστορικό χρονικό του Καζακστάν του 20ου αιώνα.