Το ρόδι αποτελεί για τους Αρμένιους ένα από τα πλέον διαδεδομένα σύμβολα. Ήδη από τους αρχαίους μύθους τους, εθεωρείτο σύμβολο γονιμότητας και καλοτυχίας και στην λαϊκή τους παράδοση θεωρείται ασπίδα για το «κακό μάτι».
Στην Δυτική Αρμενία υπάρχει έθιμο στο οποίο η νύφη ρίχνει στο πάτωμα με δύναμη στον γάμο της ένα ρόδι για να ανοίξει και να ξεχυθούν οι σπόροι ως σύμβολο απόκτησης πολλών απογόνων. Στο Βαν, οι Αρμένισες που ήθελαν να αποκτήσουν γιο, έτρωγαν ψωμί με σπόρους ροδιού, στην δε πρωτεύουσα Ερεβάν είθισται στους γάμους να προσφέρει η νύφη στις ανύπαντρες αποξηραμένα ρόδια, τα «taratosik» ως ένδειξη ευχής για έναν καλό γάμο.
Το ρόδι είναι και ο συμβολισμός της ψυχής σε μία ταινία του Αρμένικου κινηματογράφου τέχνης («Το Χρώμα του Ροδιού») του Sergey Paradjanov. Ακόμη και σήμερα, το ρόδι αποτελεί αγαπημένο θέμα σε έργα τέχνης, πίνακες, κεραμικά, υφαντά, σε σημείο που να αποτελεί «κλισέ» σχεδόν σε κάθε έκθεση οποιασδήποτε μορφής τέχνης. Ειδικά δε μετά την Αρμένικη Γενοκτονία από τους Οθωμανούς, το ρόδι απετέλεσε σύμβολο ελπίδας για επιβίωση και συνέχιση του αρμένικου γένους και πολιτισμού.
Ένας από τους Αρμένιους ζωγράφους που έχει συνθέσει αρκετούς πίνακες με θέμα το ρόδι, όπως ο κατ’ εξοχήν παγανιστικός «Χορός των Ροδιών» είναι ο Rubik Kocharian ο οποίος έχει δημιουργήσει πάνω από 1.000 ελαιογραφίες και σκίτσα και σήμερα ζει και εργάζεται στην Καλιφόρνια . Ο Kocharian γεννήθηκε στο Ερεβάν το 1940. Η οικογένειά του εξορίστηκε το 1946 στην Σιβηρία και στην εξορία μαθήτευσε δίπλα σε ένα επίσης εξόριστο Ρώσο ζωγράφο, τον Ivan Pavlov. Το 1953 η οικογένειά του επέστρεψε στο Ερεβάν όπου ο Rubik σπούδασε στην Σχολή Καλών Τεχνών Terlemezian (η σχολή πήρε το 1941 το όνομα του μεγάλου Αρμένιου ζωγράφου και μαχητή-εκ των ηγετών της- της «Αντίστασης του Βαν» την άνοιξη του 1915 Panos Terlemezyan που είχε πεθάνει εκείνη την χρονιά). Στην συνέχεια σπούδασε στην Σχολή καλών Τεχνών της Μόσχας.
Το 1959 επέστρεψε στο Ερεβάν και το 1974 έφυγε χωρίς χρήματα για την Νέα Υόρκη, αφήνοντας όλα τα έργα του πίσω του. Ξεκίνησε μια καινούργια καριέρα αρχίζοντας από ένα στούντιο της Madison Avenue και στην συνέχεια ήλθαν εκθέσεις σε Νέα Υόρκη, Ουάσινγκτον και αλλού. Από το 1980 ως το 1982 εργάστηκε και στην Ελλάδα ενώ το 1986 μετακόμισε στην Καλιφόρνια.
Έργα του βρίσκονται σε διάφορα μουσεία της Ρωσίας και των ΗΠΑ.
Στον συγκεκριμένο πίνακα («Ο Χορός των Ροδιών») κεντρική θέση έχει το άγαλμα της θεάς της γονιμότητας, της ίασης, της σοφίας και των υδάτων στην αρμενική μυθολογία, Αναχίτ. Πρόκειται για την ίδια θεά που ήταν γνωστή στους Έλληνες ως «Αναΐτις» όπως την αναφέρει ο Στράβων και την οποία οι Πέρσες ονόμαζαν «Αναχίτα». Η ονομασία είναι σανσκριτικής – βεδικής προέλευσης και σημαίνει «αγνή».
Η Αναχίτ ήταν μαζί με τον Αραμάζντ (τον Άχουρα Μάζντα του Ζωροαστρισμού) η κυριότερη θεότητα τον 4ο αιώνα, ενώ η λατρεία της είχε κοινά κατ’ άλλους με της Αφροδίτης και κατ’ άλλους με της Αρτέμιδος.
Στο βάθος του πίνακα φαίνονται βουνά της Αρμενίας. Ο «Θρόνος της Αναχίτ» (Athor Anahta) ήταν ένα βουνό στην Σωφηνή. Περίφημοι ναοί της βρίσκονταν στα Αρτάξατα (το σημερινό Αρτασάτ της Αρμενίας) την αρμενική πόλη Αρμαβίρ και την τούρκικη Ερέζ της οποίας ο ναός κατά τον Πλούταρχο ήταν και ο σημαντικότερος της Αρμενίας και στέγαζε ένα ολόχρυσο άγαλμα της θεάς.
Θέμα του πίνακα είναι μια γιορτή προς τιμήν της θεάς. Κατά τον μήνα Ναβασάρντ, ο οποίος ήταν αφιερωμένος στην Αναχίτ, εορταζόταν η θεά με χορούς, μουσική, συναυλίες, διαγωνισμούς τραγουδιού, κ.λπ. ενώ τους ναούς της επισκέπτονταν οι ασθενείς ζητώντας να θεραπευθούν. Το χρυσό κεφάλι της Αναχίτ ήταν σύμβολο της αρχαίας αρμενικής θεραπευτικής.
Τα ρόδια υπάρχουν παντού σε αυτόν τον πίνακα του 2010, στο άγαλμα της θεάς, σε κοφίνια, ακόμη δε προσφέρονται και στα ζώα (αγελάδες. αμνοερίφια) προκειμένου να πολλαπλασιαστούν και να αυξηθεί η παραγωγή των κτηνοτρόφων σε μια συνολική παγανιστική λατρεία των στοιχείων που από κοινού στην αρχαία θρησκεία και παράδοση των Αρμενίων προστατεύουν η Αναΐτις και το ρόδι (υγεία, προστασία, γονιμότητα).
Κατηγορίες:Uncategorized