Χοκουσάι «Παρακολουθώντας το ηλιοβασίλεμα πέραν της γέφυρας Ρυογκόκου από την αποβάθρα του Ομμάγια»

Η περίφημη κωνική συμμετρία του Φούτζι, η τοποθεσία του ανάμεσα σε πολλές λίμνες, παραποτάμους, ορυζώνες και γενικότερα μια πλούσια φύση που το περιβάλλει, αλλά και η εγγύτητά του με διάφορες πόλεις (τις ημέρες δε με καθαρή ατμόσφαιρα είναι ορατό ακόμη και από το Τόκιο το οποίο απέχει περί τα 100 χλιόμετρα) είναι μερικοί μόνο από τους λόγους που επί αιώνες το ηφαίστειο αυτό εμπνέει τους Ιάπωνες ζωγράφους, χαράκτες (αλλά και λογοτέχνες, φωτογράφους και εν γένει τους καλλιτέχνες) τόσο ώστε να το επιλέξουν για κεντρικό θέμα έργων τους. Μερικοί μάλιστα παθιάστηκαν τόσο με αυτό το βουνό  που του αφιέρωσαν ολόκληρες σειρές έργων τους, όπως έκανε ο Κατσουσίκα Χοκουσάι.
Το 1829, ο 69χρονος τότε Χοκουσάι ξεκίνησε την διάσημη σειρά του «Τριανταέξι Όψεις του Όρους Φούτζι» που ολοκλήρωσε στα 73 του, αλλάζοντας την ιστορία της Ιαπωνικής χαρακτικής. Από την μία η εμπειρία του (όταν τελείωσε το έργο αυτό είχε ήδη κλείσει στον χώρο σχεδόν 60 χρόνια, αφού στην ηλικία μόλις των 14 ετών έγινε μαθητής του ξυλογράφου Σουνς, του οποίου την τεχνική μιμήθηκε στα πρώτα του βήματα σε ξυλογραφίες και σε διακόσμηση βιβλίων) και από την άλλη ο πειραματισμός του με καινούργιες πρακτικές (όπως λόγου χάριν η χρήση του Πρωσσικού Μπλε στις «36 Όψεις» που εκείνα τα χρόνια είχε εισαχθεί από την Ολλανδία) έκαναν διάσημα σε όλον τον κόσμο τις 46 παραστάσεις (τις 36 αρχικές συν τις 10 που προστέθηκαν στην συνέχεια) με φόντο το Φούτζι.
Καθένα από τα σχέδια της συλλογής αυτής απεικονίζει το πασίγνωστο ηφαίστειο είτε να δεσπόζει με το ύψος του των 3.776 μέτρων στο κέντρο του πίνακα είτε ως λεπτομέρεια σε κάποια γωνιά του. Κύριο θέμα που αντανακλάται και στην ονομασία καθενός έργου της σειράς των 46 χαρακτικών είναι τόποι που συναντά ο περιηγητής στην περιοχή γύρω από το όρος – «σήμα κατατεθέν» της Ιαπωνίας, όπως η λίμνη Σούουα, η νήσος Σουκούντα, ο ναός Χονγκάντζι στην συνοικία Ασακούσα του Έντο (το νυν Τόκυο) ο ποταμός Τάμα, η λίμνη Χακόνε, ο νερόμυλος του Όντεν, η γέφυρα Μαννέν, η γέφυρα Νίχον-μπασι…

Ένα από τα 46 χαρακτικά είναι και «Η παρακολούθηση του ηλιοβασιλέματος πέραν της γέφυρας Ρυογκόκου από την αποβάθρα του Ομμάγια». Μπορεί να μην είναι ο πιο γνωστός πίνακας της σειράς, είναι όμως ένα από τους πλέον ενδιαφέροντες ως σύνθεση η οποία έχει δύο κυρίαρχα σημεία αναφοράς: την γέφυρα και την βάρκα. Και τα δύο αυτά σημεία συναντώνται αρκετές φορές στη σειρά των 46 χαρακτικών. Η μικρή, όσο το μήκος σχεδόν δύο ανθρωπίνων σωμάτων γέφυρα στην αυλή μιας αποθήκης («Το Όρος Φούτζι Ιδωμένο από την Τεϊοκαλλιέργεια της Κατακούρα στη επαρχία Σουρούγκα») ένα ξύλινο γεφύρι  («Η Νακαχάρα στην Επαρχία Σαγκάμι») μια βάρκα σε ήσυχα νερά λίμνης («Το Όρος Φούτζι αντικατοπτρίζεται στη λίμνη, στο Μισάκα της Επαρχίας Κάι») άλλες δύο βάρκες ως φόντο ενός Σιντοϊστικού ιερού («Η Ακτή του Νομπότο»)  και ακόμη δύο ως κύριο θέμα πίνακα («Στα Ανοιχτά της Θάλασσας της Επαρχίας Καζούσα») αλλά και βάρκες με γέφυρες μαζί («Η  γέφυρα Νίχον-μπασι στο Έντο») και βέβαια το πιο δημοφιλές -και με σαφείς βουδιστικές αναφορές- έργο του  Χοκουσάι, το «Κάτω από το Κύμα στα ανοιχτά της Καναγκάουα» την αλληγορία με τα τεράστια απειλητικά κύματα που απειλούν να καταπιούν τρεις βάρκες.
Το «Ομμαγκαγυάσι γυόρι Ρυογκόκου-μπάσι νο σεκίγυο βο μίρου» («παρακολουθώντας το ηλιοβασίλεμα πέραν της γέφυρας Ρυογκόκου από την αποβάθρα του Ομμάγια» [στο Έντο]) ένα χαρακτικό με συγκριτικά λίγες αναπαραγωγές, απεικονίζει ένα από τα αρκετά σημεία όπου πλεούμενα μετέφεραν επιβάτες από την μία όχθη του ποταμού Ουμίντα στην άλλη.
Το πορθμείο έχει μόλις αναχωρήσει από το Ισιβάρα-τσο της συνοικίας Χόντζο στην ανατολική όχθη με προορισμό το Μιγυόσι-τσο και την αποβάθρα Ονμάγυα-γκάσι («Αποβάθρα των σταύλων» από τους σταύλους που υπήρχαν εκεί παλιά) της συνοικίας Ασακούσα στην Δυτική όχθη. Κατεβαίνοντας τον ποταμό στα αριστερά, φαίνεται η γέφυρα Ρυογκόκου πέριξ της οποίας πλέουν σκάφη αναψυχής της εποχής, ενώ στην όχθη που εμφανίζεται επάνω και δεξιά διακρίνονται τα δένδρα που περιβάλλουν τις κρατικές αποθήκες ρυζιού στο Kuramae (γνωστού σήμερα και από την στάση μετρό της οποίας η έξοδος βρίσκεται δίπλα στο ποτάμι και την γέφυρα Κομανγκάτα).
Το κυρίως θέμα του έργου καταπιάνεται με την απεικόνιση ανθρώπων διαφόρων τάξεων μαζί το οποίο είχε ξεκινήσει ένα και πλέον αώνα νωρίτερα ο ζωγράφος Χαναμπούσα Ίτσο. Εδώ, οι επιβάτες του πορθμείου απεικονίζονται σε μια ενατένιση της σιλουέτας του Φούτζι καθώς αρχίζει να βραδιάζει. Ένας σαμουράι (ο οποίος εκείνη την εποχή ταξίδευε με «ελευθέρας») μία μητέρα με το παιδί της, ένας μοναχός, ένας τυφλός, ένας πλανόδιος πωλητής, είναι μερικοί από τους επιβαίνοντες. Έχει ενδιαφέρον ότι στο πράσινο σακίδιο του όρθιου άνδρα με στραμμένη την πλάτη προς τον παρατηρητή, φαίνεται η άσπρη σφραγίδα με το όνομα του εκδότη του έργου (Νισιμουράγυα) το οποίο εμφανίζεται και κάτω δεξιά στην τετράγωνη με κόκκινο χρώμα σφραγίδα (σε κάποια αντίτυπα το μπλε του ποταμού είναι τόσο έντονο που αυτή δεν φαίνεται καν).
Η κυρτή γέφυρα οδηγεί το βλέμμα του παρατηρητή κατευθείαν στο Φούτζι. Το εικαστικό εύρημα του έργου είναι η συμπληρωματική αντίθεση που κάνει με την κοίλη σε σχήμα βάρκα, σε μια αρμονική δυαδικότητα που θυμίζει το σύμβολο του γιν και γιανγκ διαχωρίζοντας σε ασπρο/υπορόδινο φόντο το στοιχείο του αέρα και σε μπλε εκείνο του νερού.
Το ισοσκελές τριγωνικό σχήμα του Φούτζι φαίνεται να εκτείνεται σε ένα νοερό τρίγωνο σχήμα που από την αριστερή πλευρά οδηγεί στο πηδάλιο της βάρκας ως προέκταση της αριστερής πλαγιάς του βουνού και από την άλλη, την δεξιά πλευρά, κατευθύνεται προς την άκρη του  όρθιου κονταριού του θηρευτή πτηνών επιβάτη.
Το ρεύμα του ποταμού εμφανίζεται ως κύματα και ενώ ένα συνεχόμενο κύμα (αυτό που ειναι και η βάση της εικόνας) συνδέει την κίνηση μιας γυναίκας που πλένει ρούχα αριστερά με έναν άνδρα επιβάτη της βάρκας που βρέχει ένα ρούχο στην ίδια στάση σώματος στα δεξιά, σε ένα κοντράστ μιας δουλειάς και ενός χαρούμενου παιχνιδιού.
Πάνω αριστερά εμφανίζεται σε «καρτούς» επιγραφή στα ιαπωνικά με τον τίτλο του πίνακα και η επιγραφή του ζωγράφου (Σάκι νο Χοκουσάι λίτσου χίτσου – «Από το πινέλο του Λίτσου, πρώην Χοκουσάι») και κάτω δεξιά με κόκκινο χρώμα η επιγραφή  του εκδότη.
Ο Χοκουσάι είχε αλλάξει το όνομά του σε Λίτσου (ένα από τα περίπου 30 που χρησιμοποίησε, καθώς τα άλλαζε ανάλογα με την καλλιεχνική περίοδο που βίωνε) το 1820,  Την περίοδο αυτή δημιούργησε την σειρά συνθέσεων του «36 απόψεις του όρους Φούτζι» και  τις σειρές ξυλογραφιών «Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας» και «Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας» ενώ με την ολοκλήρωση των 36 απόψεων του Φούτζι, το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Γκακυό Ρότζιν Μάντζι («Ο γέρος που τρελλαίνεται για την τέχνη») οπότε δημιούργησε και την σειρά «Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι».