ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

Ο Ινδικός «Δεκέμβρης»

Μέσα στην διετία 2011 – 2012 οι Ινδοί πολίτες βγήκαν ουκ ολίγες φορές στους δρόμους. Αρκετές μεγάλες απεργίες έλαβαν χώρα εφέτος, όπως π.χ. του περασμένου Φεβρουαρίου, του Μαΐου ή του Σεπτεμβρίου και οι οποίες είχαν ως αίτημα τον βασικό μισθό, συντάξεις για όλους, την μονιμοποίηση των συμβασιούχων, την βελτίωση της εργατικής νομοθεσίας και την εγκατάλειψη της πολιτικής των ιδιωτικοποιήσεων εκ μέρους της κυβέρνησης Σινγκ. Και αρκετές φορές, τα ΜΜΕ έδειξαν εικόνες απονεκρωμένης πόλης από τις απεργίες αυτές είτε ήταν λ.χ. οι άδειοι δρόμοι της Καλκούτας είτε οι κλειστές τράπεζες στην Βομβάη.
Ωστόσο, οι κινητοποιήσεις των Ινδών που μέσω των καναλιών και των εφημερίδων έκαναν αυτήν την διετία τον γύρο του κόσμου, δεν σχετίζονταν με τέτοιου είδους θέματα, παρότι πρόκειται για την τρίτη σε μέγεθος οικονομία της Ασίας και παρότι μια επιβράδυνση της Ινδικής οικονομίας θα προκαλούσε σοβαρές συνέπειες διεθνώς. Κυρίως είχαν να κάνουν με το θέμα της διαφθοράς. Ελλιπής αστυνόμευση στους δρόμους καθώς πλήθος  αστυνομικών προστατεύει «επώνυμους», δυσκίνητο δικαστικό σύστημα με μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, διεφθαρμένοι πολιτικοί, ανενεργοί θεσμοί, παράνομος πλουτισμός, πάνω 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια «μαύρο χρήμα» στο εξωτερικό για ξέπλυμα, είναι οι βασικότεροι λόγοι που βγάζουν τους Ινδούς όλων των πολιτικών αποχρώσεων στους δρόμους, από την Άκρα Δεξιά μέχρι την Κομμουνιστική Αριστερά. Επιπλέον, αρκεές φορές πραγματοποιήθηκαν διαμαρτυρίες για την σεξιστική παθογένεια της Ινδικής κοινωνίας. Όχι μόνο με αφορμή τον πρόσφατο ομαδικό βιασμό και ξυλοδαρμό μέχρι θανάτου της 23χρονης σπουδάστριας παραϊατρικών επαγγελμάτων το βράδυ της 16ης Δεκεμβρίου στο Νέο Δελχί, αλλά και πολλές ακόμη. Και σημειωτέον, ότι σε ανάλογες κινητοποιήσεις δεν προβαίνουν μόνο κόμματα της Αριστεράς ή γυναικείες οργανώσεις, αλλά ακόμη και εξτρεμιστές της εθνικιστικής Δεξιάς, όπως οι φοιτητές οι οποίοι στην πόλη Πούνε πρόπερσι στο αμφιθέατρο ραδιοφωνικό παραγωγό και παρουσιαστή ψυχαγωγικού προγράμματος επειδή χρησιμοποιούσε στις εκπομπές του σεξιστικούς όρους.
Η κοινωνία μιας χώρας που φιλοδοξεί με αξιώσεις να πρωταγωνιστήσει στον 21ο αιώνα, απαιτεί πλέον με ολοένα και ηχηρότερους τρόπους την συμμετοχή της στην δημιουργούμενη υπεραξία. Κάτι μου συνεπάγεται πέρα από εισοδηματική τόνωση της μεσαία τάξης και εκσυγχρονισμό μας κατ εξοχήν συντηρητικής στα ήθη χώρας.
Χωρίς αυτό το κοινωνικό υπόστρωμα που σιγοβράζει δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί (και ακόμη περισσότερο να γίνουν προβλέψεις για το τι άλλο θα επακολουθήσει μετά από ένα νέο ανάλογο κρούσμα) το γιατί είναι στους δρόμους εδώ και 2 εβδομάδες οι πρωτουσιάνοι (αν και σε άλλες πόλεις της Ινδίας πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις) με αποκορύφωμα όταν πάνω από 100.000 Ινδοί διαδήλωσαν την Κυριακή 23 Δεκεμβρίου στο κέντρο του Νέου Δελχί, ζητώντας αυστηρότερη νομοθεσία για τους βιαστές, ταχύτερη απόδοση δικαιοσύνης και αποτελεσματικότερη αστυνόμευση. Αφορμή ήταν μεν ο ομαδικός βιασμός της 23χρονης σπουδάστριας μία εβδομάδα νωρίτερα στην Ινδική πρωτεύουσα. Η αιτία όμως της μαζικής αγανάκτησης των Ινδών ήταν πολύ βαθύτερη και δεν ήταν άλλη από την εκτεταμένη διαφθορά.
Οι διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών -όχι μόνο στο Δελχί αλλά και σε άλλες πόλεις της Ινδίας- δεν αποτελούν μεμονωμένο γεγονός, αλλά έναν ακόμη κρίκο στην αλυσίδα των εκδηλώσεων αγανάκτησης κατά της διαφθοράς.
Ας λάβουμε σοβαρά υπόψη πως το γεγονός ότι το Κίνημα Κατά της Διαφθοράς στην Ινδία δεν συμπεριελήφθη τυχαία από το περιοδικό Time ανάμεσα στα 10 σημαντικότερα γεγονότα του 2011. Έκανε αισθητή την παρουσία του στις 5 Απριλίου 2011, όταν ο ακτιβιστής κατά της διαφθοράς Anna Hazare (συνταξιούχος μόνιμος του στρατού) ξεκίνησε την γνωστή σε όλον τον κόσμο σήμερα απεργία πείνας στο Jantar Mantar στο Νέο Δελχί με αίτημα την ενεργοποίηση του Jan Lokpal, του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη.
Το 2012 το κίνημα εγκαινίασε μία σειρά ευρύτερων δράσεων, με διαδηλώσεις και πορείες, αρχής γενομένης με συγκέντρωση στις 25 Μαρτίου, πάλι στο Jantar Mantar και με νέα απεργία πείνας του Anna Hazare, το όνομα του οποίου φέρει και η ομάδα του “Team Anna” με χιλιάδες εθελοντές.

Τον Απρίλιο του 2011 είχε σημειωθεί και άλλη μία εξέλιξη η οποία δυνάμωσε το κίνημα κατά της διαφθοράς, όταν ο ιδρυτής των Wikileaks, ο Julian Assange ανακοίνωσε ότι υπάρχουν πολλοί καταθετικοί λογαριασμοί Ινδών σε ελβετικές τράπεζες ύψους άνω του 1,5 τρισεκατομμυρίου δολαρίων. Με αφορμή των «μαύρο χρήμα» στην Ελβετία, την σημαία του της αντι-διαφθοράς σήκωσε και ένας εναλλακτικός γιατρός και γκουρού της γιόγκα, ο Swami Ramdev.
Με αυτήν την «προϊστορία» ήταν κατανοητό το γιατί ξέσπασε ο κόσμος. Και η παραμικρή λεπτομέρεια του απεχθούς εγκλήματος είχε εκτός των άλλων και την σημειολογική αξία της: η –νεκρή πια από το πρωί της 29ης Δεκεμβρίου- κοπέλα δεν συμβολίζει μόνο την υποκριτική σιωπή για τους βιασμούς που ειδικά στο Δελχί έχει λάβει τέτοιες διαστάσεις που κάνει πολλούς πρωτευουσιάνους να δηλώνουν καθημερινά σε social media, σε σχόλια ειδησεογραφικών sites κ.λπ. να δηλώνουν ότι ντρέπονται για την πόλη τους. Συμβολίζει και τις ανησυχίες των μικροαστών. Ως πιο «έξυπνη» από τα αδέλφια της η οικογένειά της «επένδυσε» στις σπουδές της ώστε πιάνοντας μια δουλειά σε κάποιο νοσοκομείο ή ιατρικό εργαστήριο να καταφέρει να συντηρήσει και τα αδέλφια της, κάτι πολύ συνηθισμένο σε κοινωνίες όπου σπουδές, γάμος, μόρφωση, αποσκοπούν μεταξύ άλλων και σε κοινωνικές και οικονομικές σκοπιμότητες. Συμβολίζει όμως και τα θύματα ενός παραβατικού καπιταλισμού. Ο βασικός δράστης του εγκλήματος ήταν ένας οδηγός ο οποίος δούλευε σε μια ιδιωτική εταιρεία λεωφορείων. Η ασυδοσία των κατεχόντων δεν έχει επιτρέψει την καθιέρωση στοιχειωδών κανόνων. Για παράδειγμα, ο θύτης ήταν σεσημασμένος, αλλά αυτό ίσως να είναι και το λιγότερο. Μόλις πριν λίγα 24ωρα η κυβέρνηση αποφάσισε να απαγορεύσει εφεξής τις κλειστές κουρτίνες στα λεωφορεία (ο βιασμός και ο ξυλοδαρμός του θύματος και του φίλου της δεν έγιναν αντιληπτοί διότι το λεωφορείο κινείτο με κατεβασμένες κουρτίνες!) και να δεσμευθεί πως θα θεσπίσει κανόνες στα της λειτουργίας των ιδιωτικής χρήσης Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Η απουσία αστυνομίας στην περιοχή κατά την διάρκεια του εγκλήματος επίσης είναι ένα ζήτημα όπως και οι ελαφριές ποινές που προβλέπονται για τους βιαστές. Εάν η 23χρονη δεν πέθαινε στο νοσοκομείο αλλά επιζούσε, έστω και «φυτό» χωρίς την κατηγορία του φόνου, οι 6 δράστες θα ήταν σε λίγα χρόνια (πιθανότατα σε λιγότερα από 10) «έξω».

Αυτό όμως που έχει εξοργίσει ακόμη περισσότερο τους Ινδούς είναι η αδυναμία της κυβέρνησης να δει το ζήτημα μέσα από την ματιά του μέσου πολίτη. Οι κυβερνώντες από τα πολυτελή προάστεια προφανέστατα δεν έχουν καταλάβει τον ψυχισμό και τις ανησυχίες των διαδηλωτών, καθώς εάν τον είχαν κατανοήσει δεν θα χρειαζόταν π.χ. να ενεργοποιήσουν το περιβόητο «άρθρο 144» που απαγορεύει στο μεγαλύτερο μέρος του κέντρου της Ινδικής πρωτεύουσας συγκεντρώσεις μεγαλύτερες των 4 ατόμων, με εξαίρεση ασφαλώς το μόνιμο σημείο συγκέντρωσης ακτιβιστών και διαμαρτυρομένων στο Jantar Mandar (μια πλατεία – υπαίθριο αστρονομικό παρατηρητήριο του 1724).
Και κυρίως, δεν έχουν συνειδητοποιήσει το πόσο εύκολο είναι να κατέβουν στους δρόμους Αριστεροί όπως η Brinda Karat, η 65χρονη κομμουνίστρια από την Δυτική Βεγγάλη που υπήρξε και η πρώτη γυναίκα που εξελέγη στο Πολιτικό Γραφείο του κομμουνιστικού κόμματος CPI(M) φεμινίστριες, όπως οι γυναίκες της National Federation of India Women, ακραίοι εθνικιστές όπως η Shiv Sena παρέα με τον γκουρού της γιόγκα Ramdev (ίνδαλμα των Δεξιών εθνικιστών) και τον πρώην ασχηγό του στρατού (!) V K Singh και μάλιστα να συγκρούονται οι τελευταίοι με την αστυνομία.
Ενδιαφέρον σε κάθε περίπτωση παρουσιάζουν και τα debates στα Ινδικά media όπου η θεματολογία ξεκινά με ζητήματα όπως fast-track δικαστήρια για εγκλήματα κατά των γυναικών, η θέση της γυναίκας,  ο χημικός ευνουχισμός ή τα ισόβια στους βιαστές, το τεκμήριο της αθωότητας, η αναποτελεσματικότητα της αστυνομίας, αστυνόμευση όχι μόνο για τους μεγαλο-πολιτικούς/δημοσιογράφους/δικηγόρους, η αστυνομική βία…
Αυτό όμως που φαντάζει περίεργο για τους μη εξοικειωμένους με την Ινδική πραγματικότητα είναι οι μαζικές πικετοφορίες όπου οι διαδηλωτές κρατούν αφίσες που απεικονίζουν κρεμάλες ή γράφουν συνθήματα υπέρ της θανατικής ποινής για τους καταδικασμένους για βιασμούς.
Όλα δείχνουν πάντως ότι η Ινδική κοινωνία δεν θα αφήνει πια «ευκαιρίες» ανεκμετάλλευτες για εκσυγχρονισμό και την ενεργοποίηση νέων νόμων είτε πρόκειται για την παιδική εργασία είτε για την θέση της γυναίκας, θέματα μέχρι πρότινος «ταμπού'»αλλά που έχουν αρχίσει να βρίσκονται στην διαρκή επικαιρότητα, έστω και των τοπικών social media…

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s